Het
moet ergens in de jaren twintig geweest zijn toen de Triplane of
SOS-kite werd ontworpen door de firma Brookite uit het Verenigd
Koninkrijk. Een eenvoudig, maar onverwacht mooi ontwerp.
Een klein
project
Toen
Frits Sauvé, Douwe Jan en ik op zoek waren naar een geschikte
kindervlieger, eenvoudig te bouwen en toch attractief, is besloten
een paar van deze Brookite vliegers te bouwen. Om eens te zien wat
de vliegkarakteristieken van deze vlieger zouden zijn, maar vooral
ook of de vlieger bruikbaar, of liever, bijzonder geschikt zou zijn
als een specifieke kindervlieger. Afgezien van enkele tekeningen uit
een catalogus van Brookite en het boek "Vliegers" van Pellham was er
geen verdere informatie beschikbaar die als bouwbeschrijving
gebruikt zou kunnen worden. Daarom werd er besloten dat ieder van
ons, naar eigen interpretatie een paar vliegers zou bouwen en
testen. Uiteindelijk zou dan uit alle beschikbaar gekomen gegevens
een meest authentiek en definitief exemplaar gebouwd worden door
Frits.
(Fig. 2: Vlieger #64)
Een
levendige vlieger
De
vlieger is heel gemakkelijk in elkaar te zetten, gewoon uitrollen,
de spreider tussen de twee spandraden plaatsen en klaar is de
vlieger om opgelaten te worden. De SOS-kite is een snelle klimmer,
heeft echter maar een heel klein windbereik en zal dan ook zelfs bij
geringe windveranderingen flink reageren. Een spectaculaire duik,
die vlak boven de grond weer in een klim wordt omgezet zal zeker op
het repertoire staan, zoals in de videofragmenten te zien is. Ze
geven een goed beeld van het gedrag en de stabiliteit van deze
vliegers.
Videofragmenten
Elk van de videofragmenten laat een
andere vlieger zien. Vlieger # 63 en # 64 hebben een
hoogte van 150 cm en een breedte van 117 cm. Vlieger # 65, de
kleine op kinderformaat, heeft een hoogte van 66 cm en een breedte van
45 cm. Het enige verschil tussen de twee grote vliegers # 63
en # 64 is de stof. Vlieger # 64 heeft een meer winddichtere stof
dan de gekleurde opener geweven stof van de andere grote vlieger. In
gewicht schelen de beide grote vliegers nagenoeg
niets.
Kite #
63
Kite #
64
Kite #
65
Conclusie
De
SOS-kite van Brookite is een origineel ontwerp, net even anders. De
vlieger is heel makkelijk te assembleren en even eenvoudig te
bouwen. Helaas heeft het ding een zeer matig windbereik, is niet
makkelijk te vliegen en wel heel erg onstabiel. Maar voor de
enkeling die graag bezig blijft op het vliegerveldje: je kunt
spontane en spectaculaire duiken verwachten en door de vrij losse
bouw van het frame is de vlieger redelijk moeilijk stuk te krijgen.
Maar en dat is jammer, anders dan we gehoopt hadden, moeten we
concluderen dat door zijn karakter deze vlieger helaas niet
geschikt is als de
kindervlieger waar we naar op zoek zijn.
Maar
overweeg toch eens om deze vlieger te bouwen! Het kost amper drie
uur en bijna geen materiaal. En dan als je klaar bent en al je
eerder gebouwde vliegers staan perfect en onbeweeglijk in de lucht,
dan kun je lekker bezig blijven met de
SOS-vlieger.
(Fig. 3,4 and 5: SOS - Vliegers door Douwe Jan)
* En
zoals Frits het zei: "Een leuk,
speels, oncontroleerbaar en anarchistisch vliegend
speelgoedje."
(Fig. 6: Definitieve vlieger door Frits)
Zutphen,
juni 2006
Jan Westerink
Foto's: Douwe Jan Joustra, Frits Sauvé, Peer
Westerink
Met dank aan Douwe Jan Joustra en Frits
Sauvé
